اجرای حکم اعدام پنج زندانی از جمله یک زندانی بلوچ در زندان یزد
بامداد روز سه‌شنبه، دوم اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴، حکم اعدام پنج زندانی در زندان مرکزی یزد به اجرا درآمد. در میان این افراد، نام یک زندانی بلوچ به نام *وحید نارویی*، حدود ۳۰ ساله، فرزند غلام، متأهل و دارای دو فرزند، شناسایی شده است. وی اهل زاهدان بوده و پیش‌تر به اتهامات مرتبط با جرایم مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود.
چهار زندانی دیگر نیز به اتهامات مشابه اعدام شدند، اما تا لحظه انتشار این گزارش، اطلاعاتی درباره هویت آن‌ها در دست نیست.
بر اساس گزارش‌های دریافتی، وحید نارویی در سال ۱۳۹۹ در شهر یزد بازداشت و در دادگاه انقلاب این شهر به اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شد. وی در روز یکشنبه، ۳۱ فروردین‌ماه، از بند عمومی زندان به واحد قرنطینه منتقل شده و دو روز بعد، حکم وی به اجرا درآمد.
نگرانی‌ها درباره تبعیض و سرکوب سیستماتیک
ادامه اجرای احکام اعدام علیه زندانیان بلوچ، آن هم در فضایی فاقد شفافیت قضایی و پوشش رسانه‌ای مستقل، بار دیگر نگرانی‌های جدی درباره وجود تبعیض ساختاری و سرکوب سیستماتیک علیه جامعه بلوچ در ایران را برجسته کرده است. این اقدامات نه‌تنها اصول کرامت انسانی را نقض می‌کنند، بلکه می‌توانند شکاف میان مردم و حاکمیت را تعمیق بخشیده و زمینه‌ساز بروز تنش‌های اجتماعی گسترده‌تری در آینده شوند.
این در حالی است که تنها در فاصله زمانی ۱۹ تا ۲۶ فروردین‌ماه، دست‌کم ۲۱ زندانی بلوچ در زندان‌های وکیل‌آباد مشهد، شاهرود، گناباد، ایرانشهر، زاهدان، بندرعباس و کرمان اعدام شده‌اند. این آمار، حاکی از تداوم موج نگران‌کننده اعدام‌ها علیه زندانیان بلوچ در سراسر کشور است.
واکنش‌ها و آمار بین‌المللی
سازمان عفو بین‌الملل در گزارش سالانه خود اعلام کرده است که ایران در سال ۲۰۲۴ با ثبت ۹۷۲ مورد اعدام، مسئول بیش از ۶۴ درصد از کل اعدام‌های ثبت‌شده در جهان بوده است. این رقم، بالاترین آمار ثبت‌شده در ایران از سال ۲۰۱۵ تاکنون محسوب می‌شود.
به گفته این سازمان، جمهوری اسلامی ایران همچنان از مجازات اعدام به‌عنوان ابزاری برای سرکوب مخالفان سیاسی، اقلیت‌های قومی و مذهبی و سایر گروه‌های آسیب‌پذیر استفاده می‌کند.
در مجموع، بر اساس گزارش عفو بین‌الملل، در سال ۲۰۲۴ دست‌کم ۱۵۸۵ نفر در ۱۵ کشور جهان اعدام شده‌اند که این رقم نسبت به سال پیش از آن، افزایش ۳۲ درصدی را نشان می‌دهد.
گزارش گروه حقوق بشر بلوچستان
طبق گزارش سالانه گروه حقوق بشر بلوچستان، در سال ۲۰۲۴ دست‌کم ۱۱۱ زندانی بلوچ با اتهامات مختلف در زندان‌های سراسر کشور اعدام شده‌اند. بر پایه این گزارش، زندان زاهدان با ۲۷ مورد، زندان بیرجند با ۱۳ مورد و زندان یزد با ۱۴ مورد، بیشترین آمار اجرای احکام اعدام را به خود اختصاص داده‌اند.
تداوم این روند و غیبت مکانیسم‌های شفاف قضایی، بر ضرورت نظارت بین‌المللی و بازنگری در رویکرد قضایی جمهوری اسلامی در قبال جامعه بلوچ و دیگر اقلیت‌های تحت فشار تأکید دارد.
